Stratocumulus en Actino’s


IMG_0623
Ganzen tegen stratocumulus
Als wolkenliefhebber heb ik eerlijk gezegd het minste op met stratocumulusvelden. Het zijn over het algemeen saaie wolkenvelden. Ze zijn uitgestrekt, kennen weinig tekening en hangen vaak samen met saaie weersituaties.

Een goede 20 jaar geleden werd ik tijdens mijn praktijkexamen meteorologie veel geconfronteerd met deze wolkenvelden. Het examen duurde een week. ’s Ochtends om vijf uur startte je met het maken van de weersverwachting die je dan om 8 uur vertelde aan de piloten, in dit geval de docenten. Die stelden dan vragen over de weersituatie om je kennis te testen. Vrijwel de hele week trokken er stratocumulusvelden van de Noordzee over de vliegbasis en als docent weet je dan echt niet meer wat je moet vragen waardoor dit vragenuurtje in de loop van de week (gelukkig) niet veel meer voorstelde.

Stratocumulusvelden ontstaan door grootschalige optilling van lucht. De lucht koelt af en condenseert waardoor er wolken ontstaan. De wolken die zijn ontstaan botsen tegen een hogere, warmere luchtlaag waardoor ze niet verder kunnen opstijgen. Doordat de aanvoer van vochtige lucht van onderaf gewoon doorgaat spreiden de wolken zich uit met als gevolg uitgestrekte wolkenvelden. De Noordzee kan een prima brongebied zijn voor dit soort wolkenvelden. Met een hoog boven het Verenigd Koninklijk en een noordwestelijke stroming boven de Noordzee drijven de wolkenvelden vanaf zee over Nederland. Het is dan wachten op verandering van de stroming of een verandering van luchtsoort. Gebeurt dit niet dan kan je dagenlang met de grijze wolkenvelden blijven zitten.

IMG_0631

Vanmorgen waren er ook stratocumulusvelden boven Flevoland. Uitgestrekte wolkenvelden met nauwelijks structuur trokken er over de provincie. De vogels, aalscholvers en ganzen, staken duidelijk af tegen de grijzige lucht. In de loop van de ochtend werd de aangevoerde lucht droger waardoor de wolken grotendeels oplosten.

Voorkomen van Acino's
Voorkomen van Acino's
Vanaf het aardoppervlak ziet stratocumulus er dan niet zo interessant uit, vanuit de ruimte zijn soms prachtige structuren te herkennen omdat je dan een veel grotere oppervlakte kan beschouwen. Opzienbarend zijn de zogenaamde actinoforme wolkenvelden. Het zijn structuren die zich uitstrekken over 200 tot 300 km of nog groter. Ze lijken vaak op bladeren en zien er op satellietfoto’s fascinerend uit. Ook zijn er langgerekte vormen die soms meer dan 1000 km lang zijn. Meteorologen onderzoeken tot op de dag van vandaag hoe dit soort structuren ontstaan. Actino’s komen helaas op onze breedte niet of nauwelijks voor. Op het kaartje is te zien dat de waarnemingen (vanuit de ruimte) met name op het zuidelijk halfrond worden gedaan. Jammer want die saaie velden krijgen zo wel een aantrekkelijke kant.

Actinoform wolkenveld
Actinoform wolkenveld. Betreft zo'n 200 x 300 km. Dit is een bladvorm.
Actinoform al gezien in 1962 (Bron NOAA)
Actinoform al gezien in 1962 (Bron NOAA)
Advertentie

Auteur: raymondklaassen

Meteoroloog Ik heb ruim 20 jaar ervaring als meteoroloog en ben momenteel in dienst bij Omroep Flevoland. Ik vind het heerlijk om buiten te zijn in de natuur meestal gewapend met mijn fototoestel.

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Twitter-afbeelding

Je reageert onder je Twitter account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s

%d bloggers liken dit: